Η Ελλάδα είναι μια χώρα της οποίας η πολιτική ιστορία, από την ανακήρυξη της ανεξαρτησίας της έως και τις μέρες μας, έχει στιγματιστεί, μεταξύ άλλων, από τα χαρακτηριστικά της περιχαράκωσης και της αντιπαλότητας.Από την εποχή των Εθνικών κομμάτων (ρωσικό,αγγλικό,γαλλικό) και τον Χαρίλαο Τρικούπη έως τον Βενιζέλο και τον Ανένδοτο οι Έλληνες επέλεξαν (ή όχι) την πλευρά με την οποία θα συντάσονταν, διχάστηκαν, πολέμησαν και επηρρεάστηκαν βαθιά από τους διχασμούς που συγκλόνισαν αυτόν τον τόπο.Γενιές Ελλήνων γαλουχήθηκαν εντός μιας κουλτούρας φόβου και μίσους για τον απέναντι τους, τον διαφορετικό, τον ετεροπροσδιορισμένο ο οποίος δεν συμφωνούσε με τις δικές τους αρχές και αξίες (φυσικά, με όποιο τρόπο αυτοί όριζαν αυτές τις αξίες).
Έμαθαν να ταυτίζονται με ιδανικά,όνειρα και φιλοδοξίες που δεν ανήκαν στους ίδιους αλλα στους λίγους εκείνους που κράτησαν (και συνεχίζουν) να κρατούν, με δολιότητα και με αξιοθαύμαστη επιτυχία, τους συμπατριώτες τους δέσμιους της άγνοιας και της καθυστέρησης.
Έμαθαν να ταυτίζονται με ιδανικά,όνειρα και φιλοδοξίες που δεν ανήκαν στους ίδιους αλλα στους λίγους εκείνους που κράτησαν (και συνεχίζουν) να κρατούν, με δολιότητα και με αξιοθαύμαστη επιτυχία, τους συμπατριώτες τους δέσμιους της άγνοιας και της καθυστέρησης.
Το ελληνικό πολιτικό κατεστημένο, επιχειρώντας μια συνολική κριτική χωρίς οποιαδήποτε διάθεση μεροληξίας, έχει σταθεί διαχρονικά κατώτερο των εκάστοτε περιστάσεων.
Απέτυχε να προσδώσει στην Ελλάδα τα χαρακτηριστικά ενός σύγχρονου δυτικού κράτους με ισχυρες αναπτυξιακές δυνατότητες.Παράλληλα ιστορικοί παράγοντες (με την αρχή να πραγματοποείται απο τον Όθωνα και την βαυαρική μοναρχία) οδήγησαν τους κατοίκους της Ελλάδας σε συγκρουσιακή τροχιά με τον Λεβιάθαν τους κράτους και εμφύσησαν σε εκείνους το αίσθημα της διαρκούς αδικίας από την κρατική παρέμβαση.
Με αυτόν τον τρόπο η έννοια της συμμετοχής του πολίτη στα κοινά και η δυνατότητα συνδιαμόρφωσης της πολιτικής θεματολογίας διαστρεβλώθηκαν βάναυσα.Η συνεχιζόμενη αυτή διαστρέλβλωση οδήγησε στην σχιζοφρενική κατάσταση σύμφωνα με την οποία η κρατική παρέμβαση θεωρείται ανεπιθύμητη σε ότι αφορά την ιδιωτική σφαίρα (περιουσία,εισόδημα) αλλά επιβεβλημένη προκειμένο να αναλάβει το κόστος όσων εμείς χρησιμοποιούμε, καταναλώνουμε και μολύνουμε.Εν τέλει αυτή η διαστρέβλωση κατόρθωσε να αποξενώσει το οργανικό μικροστοιχείο της κοινωνίας, τον πολίτη, από το όργανο εξυπηρέτησης του και να ανυψώσει το τελευταίο σε ένα άγνωστο,αχανές, απρόβλεπτο και αναξιόπιστο ον το οποίο δεν είναι δυνατόν να ελεγχθεί.
Μεταπολιτευτικά, τόσο το ΠΑ.ΣΟ.Κ του Ανδρέα Παπανδρέου ,το 1981, όσο και η Νέα Δημοκρατία το έτος 2004, επιχείρησαν να αλλάξουν, το κάθε κίνημα στην κατεύθυνση που θεώρησε περισσότερο αναγκαίο, το κράτος.Φυσικά η κατέυθυνση προς την οποία θα έπρεπε να πραγματοποιηθούν αλλαγές, επηρρεάστικε,σε επίπεδο προγραμματικού λόγου, τόσο από τις βραχυπρόσθεσμα προηγούμενες ιστορικές εμπειρίες όσο και από την περιρρέουσα (στο εκλογικό σώμα) ατμόσφαιρα.
Ενδεικτικά το 1981 το ζητούμενο ήταν ο εκδημοκρατισμός και η εθνική συμφιλίωση ενώ το 2004 η παταξη της διαφθοράς και η διαφάνεια. Κοιτώντας πίσω ,είναι προφανές ότι καθένα από τα δύο εγχειρήματα αλλαγής του τρόπου λειτουργίας του κράτους αλλοιώθηκε, ενέδωσε σε υπερβολές και ιδιοτελή συμφέροντα και ,εν τέλει, απέτυχε σε ότι αφορά την αποστολή του. Το πιο σημαντικό βέβαια είναι ότι κατάφερε σημαντικά πλήγματα στην αξιοπιστία του κρατικού μηχανισμού και, φυσικά, περαιτέρω αμφιβολίες στην πλειοηψηφία των πολιτών.Το ΠΑ.ΣΟ.Κ επιχείρησε, με επιτυχία, να αλλοιώσει την κομματική σύσταση των δημοσίων λειτουργών, διορίζοντας μαζικά και με σκανδαλώδεις διαδικασίες ημέτερους (μια παράδοση που υπήρχε αλλά συνεχίστηκε με γραφικούς ρυθμούς).
Η Νέα Δημοκρατία του Καραμανλή, σχεδόν 20 χρόνια αργότερα, με έμβλημα την διαφάνεια και την μάχη κατά της διαπλοκής κατόρθωσε να εμπλακεί στα αριθμητικά περισσότερα σκάνδαλα, λαμβάνοντας υπ' όψιν το χρόνικό διάστημα της διακυβέρνησης της.
Είναι συνάμα άδικο και εξαιρετικά κοινότυπη η αναφορά στα δύο κόμματα εξουσίας όμως η πραγματικότητα, άσχετα μέσα από ποιες ιστορικές συνθήκες αυτή διαμορφώθηκε, είναι ότι η ελλάσων αντιπολίτευση δεν κατόρθωσε να διαμορφώσει εκείνους τους συσχετισμούς που θα της επέτρεπαν να επηρρεάσει ουσιαστικά το πολιτικό σκηνικό.Η κρίση του καπιταλιστικού συστήματος πιθανότατα δεν θα επηρρεάσει την Ελλάδα όσο άλλες ανεπτυγμένες οικονομίες που είναι περισσότερο συνδεδεμένες με το διεθνές εμπόριο και τις υπερεθνικές χρηματοδοτικές ροές.
Έχει ήδη όμως, και θα έχει ακόμα περισσότερες και σημαντικότερες συνέπειες στην ζωή όλων μας.Τώρα δεν είναι η ώρα να πιστέψουμε σε μία μεταρρυθμιστική ουτοπία που θα οραματίζεται την αλλαγή των πάντων και θα πραγματοποιεί την αλλαγή του τίποτα.Είναι η ώρα να πιστέψουμε επιστρέψουμε στον πολιτικο πραγματισμό, να κρίνουμε με γνώση και αυστηρότητα αυτούς που απέτυχαν και να αναδείξουμε τα προβλήματα και τα αδιέξοδα μας σε μείζωνα προβλήματα.Σε μια παραλλαγή της "ουράνιας επανάστασης" του Hobbes, εάν οι πολιτικοί σχηματισμοί, αυτοί οι δίαυλοι μεσολάβησης μεταξύ της κοινωνίας και του κράτους δεν είναι δυνατόν να μετασχηματιστούν αντανακλώντας τις επιθυμίες και τις ανάγκες μας, τότε να πάψουν να υπάρχουν...
Απέτυχε να προσδώσει στην Ελλάδα τα χαρακτηριστικά ενός σύγχρονου δυτικού κράτους με ισχυρες αναπτυξιακές δυνατότητες.Παράλληλα ιστορικοί παράγοντες (με την αρχή να πραγματοποείται απο τον Όθωνα και την βαυαρική μοναρχία) οδήγησαν τους κατοίκους της Ελλάδας σε συγκρουσιακή τροχιά με τον Λεβιάθαν τους κράτους και εμφύσησαν σε εκείνους το αίσθημα της διαρκούς αδικίας από την κρατική παρέμβαση.
Με αυτόν τον τρόπο η έννοια της συμμετοχής του πολίτη στα κοινά και η δυνατότητα συνδιαμόρφωσης της πολιτικής θεματολογίας διαστρεβλώθηκαν βάναυσα.Η συνεχιζόμενη αυτή διαστρέλβλωση οδήγησε στην σχιζοφρενική κατάσταση σύμφωνα με την οποία η κρατική παρέμβαση θεωρείται ανεπιθύμητη σε ότι αφορά την ιδιωτική σφαίρα (περιουσία,εισόδημα) αλλά επιβεβλημένη προκειμένο να αναλάβει το κόστος όσων εμείς χρησιμοποιούμε, καταναλώνουμε και μολύνουμε.Εν τέλει αυτή η διαστρέβλωση κατόρθωσε να αποξενώσει το οργανικό μικροστοιχείο της κοινωνίας, τον πολίτη, από το όργανο εξυπηρέτησης του και να ανυψώσει το τελευταίο σε ένα άγνωστο,αχανές, απρόβλεπτο και αναξιόπιστο ον το οποίο δεν είναι δυνατόν να ελεγχθεί.
Μεταπολιτευτικά, τόσο το ΠΑ.ΣΟ.Κ του Ανδρέα Παπανδρέου ,το 1981, όσο και η Νέα Δημοκρατία το έτος 2004, επιχείρησαν να αλλάξουν, το κάθε κίνημα στην κατεύθυνση που θεώρησε περισσότερο αναγκαίο, το κράτος.Φυσικά η κατέυθυνση προς την οποία θα έπρεπε να πραγματοποιηθούν αλλαγές, επηρρεάστικε,σε επίπεδο προγραμματικού λόγου, τόσο από τις βραχυπρόσθεσμα προηγούμενες ιστορικές εμπειρίες όσο και από την περιρρέουσα (στο εκλογικό σώμα) ατμόσφαιρα.
Ενδεικτικά το 1981 το ζητούμενο ήταν ο εκδημοκρατισμός και η εθνική συμφιλίωση ενώ το 2004 η παταξη της διαφθοράς και η διαφάνεια. Κοιτώντας πίσω ,είναι προφανές ότι καθένα από τα δύο εγχειρήματα αλλαγής του τρόπου λειτουργίας του κράτους αλλοιώθηκε, ενέδωσε σε υπερβολές και ιδιοτελή συμφέροντα και ,εν τέλει, απέτυχε σε ότι αφορά την αποστολή του. Το πιο σημαντικό βέβαια είναι ότι κατάφερε σημαντικά πλήγματα στην αξιοπιστία του κρατικού μηχανισμού και, φυσικά, περαιτέρω αμφιβολίες στην πλειοηψηφία των πολιτών.Το ΠΑ.ΣΟ.Κ επιχείρησε, με επιτυχία, να αλλοιώσει την κομματική σύσταση των δημοσίων λειτουργών, διορίζοντας μαζικά και με σκανδαλώδεις διαδικασίες ημέτερους (μια παράδοση που υπήρχε αλλά συνεχίστηκε με γραφικούς ρυθμούς).
Η Νέα Δημοκρατία του Καραμανλή, σχεδόν 20 χρόνια αργότερα, με έμβλημα την διαφάνεια και την μάχη κατά της διαπλοκής κατόρθωσε να εμπλακεί στα αριθμητικά περισσότερα σκάνδαλα, λαμβάνοντας υπ' όψιν το χρόνικό διάστημα της διακυβέρνησης της.
Είναι συνάμα άδικο και εξαιρετικά κοινότυπη η αναφορά στα δύο κόμματα εξουσίας όμως η πραγματικότητα, άσχετα μέσα από ποιες ιστορικές συνθήκες αυτή διαμορφώθηκε, είναι ότι η ελλάσων αντιπολίτευση δεν κατόρθωσε να διαμορφώσει εκείνους τους συσχετισμούς που θα της επέτρεπαν να επηρρεάσει ουσιαστικά το πολιτικό σκηνικό.Η κρίση του καπιταλιστικού συστήματος πιθανότατα δεν θα επηρρεάσει την Ελλάδα όσο άλλες ανεπτυγμένες οικονομίες που είναι περισσότερο συνδεδεμένες με το διεθνές εμπόριο και τις υπερεθνικές χρηματοδοτικές ροές.
Έχει ήδη όμως, και θα έχει ακόμα περισσότερες και σημαντικότερες συνέπειες στην ζωή όλων μας.Τώρα δεν είναι η ώρα να πιστέψουμε σε μία μεταρρυθμιστική ουτοπία που θα οραματίζεται την αλλαγή των πάντων και θα πραγματοποιεί την αλλαγή του τίποτα.Είναι η ώρα να πιστέψουμε επιστρέψουμε στον πολιτικο πραγματισμό, να κρίνουμε με γνώση και αυστηρότητα αυτούς που απέτυχαν και να αναδείξουμε τα προβλήματα και τα αδιέξοδα μας σε μείζωνα προβλήματα.Σε μια παραλλαγή της "ουράνιας επανάστασης" του Hobbes, εάν οι πολιτικοί σχηματισμοί, αυτοί οι δίαυλοι μεσολάβησης μεταξύ της κοινωνίας και του κράτους δεν είναι δυνατόν να μετασχηματιστούν αντανακλώντας τις επιθυμίες και τις ανάγκες μας, τότε να πάψουν να υπάρχουν...
